De executeur….

Wat, en wie, is dat nou eigenlijk?

In mijn vorige column heb ik u al kort meegenomen in de wereld van het afwikkelen van erfenissen. Een terugkerende rol daarin is weggelegd voor de executeur.

Een executeur kan alleen benoemd worden in een testament, is er geen testament of staat er geen executeur opgenomen in het testament, dan is er geen executeur. De erfgenamen zullen dan samen de erfenis moeten afwikkelen.

Vaak wordt gedacht dat alleen een notaris als executeur benoemd kan worden. Op zich is dat een logische gedachte, het is immers de notaris die het testament opstelt. Maar niets is minder waar! Sterker nog, steeds meer notarissen accepteren de rol van executeur niet. Zij hebben het simpelweg te druk met de dagelijkse praktijk.

Daarnaast wordt in het testament regelmatig een van de kinderen, soms alle kinderen tezamen, benoemd tot executeur. Dit is een mogelijkheid, maar in veel gevallen niet de meest verstandige keuze. Het is immers zo dat de executeur alles dient te regelen, en eerlijk gezegd zie ik in mijn praktijk dat dit heel veel nabestaanden veel te veel druk oplegt. De kinderen zijn na het overlijden van de ouder, en met name bij de laatst levende ouder, vooral heel druk met rouwen en hun verdriet een plekje te geven.

In de praktijk zijn er eigenlijk drie soorten executeurs; prof. Bernard Schols heeft deze executeurs ooit met sterren aangeduid. De executeur met één ster is de “begrafenisexecuteur”. Deze executeur heeft, zoals het woord al doet vermoeden, enkel de rechten om de begrafenis te regelen. Dit zijn vaak de nabestaanden. De twee sterren executeur is de executeur die het beheer mag voeren over de erfenis. Deze executeur heeft de taak om de erfenis te beheren en schulden te voldoen. Maar mag niet verdelen.

En tenslotte heb je de drie sterren executeur, de grote ster onder de executeurs. Deze executeur wordt ook de executeur-afwikkelingsbewindvoerder genoemd. Naast alle taken van de één en twee sterren executeur mag deze executeur ook verdelen. De drie sterren executeur mag de erfenis als het ware in zijn eentje afwikkelen, uiteraard wel gebonden aan de regels uit de wet.

In de meeste testamenten wordt een drie sterren executeur benoemd. Dit houdt dan ook in dat wanneer je een van de kinderen al deze bevoegdheden geeft dit nogal eens mis kan gaan. Zowel voor de benoemde executeur kan dit heel zwaar wegen: het is echt heel veel werk! Maar ook voor de overige kinderen kan dit veel verdriet geven. Waarom mag die ene broer of zus alles en die ander niets?

Om al deze vragen, druk en emoties weg te nemen bij de nabestaanden en hun de ruimte te geven om tot rouw en verwerking te komen, raad ik altijd aan om een professionele executeur te benoemen. Je laat je huis immers ook niet bouwen door een jurist (hoop ik dan toch)!

Anouck Thirion LLB
Jurist / Executeur