Op 1 juli 2016 is de Wet Huis voor de Klokkenluiders van kracht geworden

Voor werkgevers bij wie tenminste 50 personen werknemers werkzaam zijn geldt dat zij een procedure dienen vast te stellen voor het omgaan met het melden van een vermoeden van een misstand binnen zijn organisatie. De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht m.b.t. het vaststellen van die procedure.

Het betreft dus een wettelijke verplichting voor elke werkgever voor wie 50 of meer personen werkzaam zijn, ongeacht de aard van de activiteiten of de aannemelijkheid dat er binnen de onderneming een misstand in de zin van de wet is of zal komen.

De wet omschrijft de onderwerpen die in ieder geval geregeld dienen te worden, alsmede regelt de rechtsbescherming van de werknemer die te goeder trouw een vermoeden van een misstand gemeld heeft. Een (vermoeden van een) misstand in de zin wet dient de eigen organisatie te betreffen, of een organisatie waarmee de werknemer in het kader van zijn werkzaamheden in aanraking is gekomen èn

1. Het vermoeden moet gebaseerd zijn op redelijke gronden, die voortvloeien uit de kennis die de werknemer bij zijn werkgever heeft opgedaan of voortvloeien uit de kennis die de werknemer heeft gekregen door zijn werkzaamheden bij een ander bedrijf of een andere organisatie en
2. Het maatschappelijk belang moet in het geding zijn bij de schending van een wettelijk voorschrift, een gevaar voor de volksgezondheid, een gevaar voor de veiligheid van personen, een gevaar voor aantasting van het milieu, een gevaar voor het goed functioneren van de openbare dienst of een onderneming als gevolg van een onbehoorlijke wijze van handelen of nalaten.

Bij de misstand moet dus een maatschappelijk belang in het geding zijn en de misstand moet uitstijgen boven een individuele kwestie of een persoonlijk conflict. Vereist is dat sprake is van een patroon of structureel karakter, of van een zodanig ernstige of omvangrijke misstand dat daardoor het algemeen/maatschappelijk belang wordt geraakt.

Indien er een procedure is, is het de bedoeling dat de werknemer het vermoeden van een misstand intern meldt bij zijn leidinggevende of een daartoe aangewezen functionaris. Indien dat niet tot een oplossing leidt, kan de werknemer het Huis van de Klokkenluiders vragen een onderzoek te doen. De afdeling onderzoek heeft in elk geval de mogelijkheid om te beslissen dat het maatschappelijk belang bij een onderzoek kennelijk onvoldoende is. Dat betekent dat de afdeling kleine zaken die als bagatel kunnen worden getypeerd, niet zal onderzoeken.

Het Huis voor de Klokkenluiders kan ook benaderd worden voor advies. Ook kan de werknemer daar een onderzoek vragen naar de wijze waarop de werkgever de werknemer bejegend heeft naar aanleiding van de melding.

Voor meer informatie:
Gerritse Poelman advocaten
Mr M.P. Poelman, specialist arbeidsrecht
poelman@westpointadvocaten.nl