Een verzekerde kan vaker een beroep doen op de vrije advocaatkeuze dan rechtsbijstandsverzekeraars zeggen.

Veel rechtsbijstandsverzekeraars maken gebruik van eigen juristen (die meestal geen advocaat zijn). Wanneer een verzekerde met een juridisch geschil zich meldt zal een rechtsbijstandsverzekeraar geneigd zijn de zaak te laten behandelen door een eigen jurist; die moet toch al betaald worden en de inschakeling van een (externe) advocaat kost extra geld.

Sommige rechtsbijstandsverzekeraars hebben een netwerk van advocaten aan wie ze zaken bij voorkeur uit besteden (tegen vaak ongunstige tarieven).

Regelmatig komt de vraag aan de orde of een verzekerde er mee akkoord moet gaan dat een rechtsbijstandsverzekeraar een zaak laat behandelen door een eigen jurist of door een door die verzekeraar aangewezen advocaat. Er bestaat toch zoiets als een vrije advocaatkeuze? De verzekerde wil vaak een advocaat die hij al kent of door een bekende is aanbevolen inschakelen.

Het Europees hof van justitie heeft over dit onderwerp een aantal arresten gewezen ten gunste van de verzekerde; in lijn met deze rechtspraak heeft op 31 maart 2021 ook het Kifid (Klachteninstituut Financiële Dienstverlening) een oordeel gegeven ten gunste van de verzekerde en de vrije advocaatkeuze.

Welke dekking een rechtsbijstandsverzekering minimaal dient te geven is vastgelegd in Europese en nationale wetgeving. Onder meer is daarin vastgelegd dat een verzekerde een advocaat kan kiezen om zijn belangen “in een gerechtelijke of administratieve procedure” te behartigen.

De rechtsbijstandsverzekeraars leggen “in een gerechtelijke procedure” heel beperkt uit: een procedure moest aanhangig zijn, dan wel noodzakelijk of zeer waarschijnlijk zijn. In de voorafgaande fases van een geschil kan een eigen jurist de zaak behandelen, aldus de rechtsbijstandsverzekeraars.

In navolging van het Europese hof heeft het Kifid nu geoordeeld dat die beperkte uitleg onjuist is. In elke fase van een conflict die kan leiden tot een gerechtelijke procedure bestaat de vrije advocaatkeuze. Hierdoor is de mogelijkheid voor de verzekerde om te kiezen voor een advocaat naar eigen keuze aanzienlijk uitgebreid.
De bij de procedure bij het Kifid betrokken rechtsbijstandsverzekeraar heeft overigens hoger beroep aangekondigd. Gezien de uitspraken van het hof van justitie lijkt een hoger beroep niet zo kansrijk te zijn.

Voor meer informatie:

Mr M.P. Poelman

Poelman@westpointadvocaten.nl

Westpoint advocaten | mediators